Tips om uw kind meer te laten lezen
Tips om uw kind meer te laten lezen
Leren lezen is een van de belangrijkste vaardigheden die kinderen op de basisschool leren. Kinderen die veel lezen:
. kennen vier keer zoveel woorden als kinderen die weinig lezen
. hebben meer inzicht in de opbouw van teksten
. hebben meer kennis van de wereld.
Vlot en goed leren lezen aan het begin van de basisschool is belangrijk omdat bij veel vakken op school teksten een belangrijke rol spelen. Als kinderen niet goed kunnen lezen, betekent dit een grote handicap voor het verwerven van kennis op allerlei terreinen. Het boek heeft grote concurrentie van nieuwere media zoals televisie en (spel)computer. Maar ook voor het laatste is goed kunnen lezen onmisbaar. U kunt veel doen om de leesontwikkeling van uw kind te stimuleren. Daarom hieronder tien tips om uw kind meer te laten lezen.
Begin zo vroeg als kan met voorlezen
Uit onderzoek op het gebied van lezen blijkt dat kinderen die van jongs af aan zijn voorgelezen, beter gemotiveerd zijn om te leren lezen. Ze blijken taalvaardiger te zijn, begrijpen teksten beter en hebben meer succes op school dan kinderen die niet of heel weinig zijn voorgelezen. Ook met uw dreumes of peuter kunt u al beginnen met plaatjes kijken en voorlezen. Er zijn prachtige prentenboeken.
Voor kinderen van 0 tot 18 jaar kunt u een gratis kinderlidmaatschap van de plaatselijke bibliotheek verkrijgen.
Lees met vaste regelmaat
Het is beter voor de leesontwikkeling iedere dag tien minuten samen te lezen of voor te lezen dan dat u één keer per week een uur hieraan besteedt. Dus maak met uw kind bij voorkeur dagelijks minimaal tien minuten vrij om rustig (voor) te lezen. Ook in de zomervakantie. Uit onderzoek blijkt dat de technische leesvaardigheid van de leerlingen in zomervakantie terugloopt. We noemen dit de ‘zomerdip’.
Blijf zo lang als kan voorlezen
Ook kinderen die zelf kunnen lezen vinden het fijn om voorgelezen te worden. Bovendien oefent u hiermee de luistervaardigheden en woordenschat. Overigens hoeven dit niet alleen leesboeken te zijn. Informatieve teksten uit kranten of tijdschriften kunnen ook samen gelezen worden. Zo blijven kinderen geïnteresseerd in verschillende soorten leesbronnen.
Stel vragen en praat verder
Praten met kinderen over een boek kan heel verrassend zijn. Wanneer een kind zijn ervaringen met een boek met anderen kan bespreken leidt het vaak ook tot nieuwe ideeën en inzichten, tot een beter begrip van het boek en een groter plezier in het lezen. Door bijvoorbeeld uw kind te vragen een voorspelling te doen over het verdere verloop van het verhaal of boek oefent u vaardigheden die te maken hebben met begrijpend lezen.
Kies een boek dat past bij de ontwikkeling en belangstelling van uw kind
Om het leesniveau van een kind te meten en te toetsen wordt op scholen gebruik gemaakt van het AVI- systeem.
Uitgevers van kinderboeken hanteren ook deze twaalf leesniveaus. Voor het aanschaffen en lenen van boeken kunt u ook gebruik maken van deze AVI -aanduidingen. Er zijn twaalf – in principe aan de leerjaren gekoppelde – AVI- niveaus. Zo geeft AVI-M3 het leesniveau aan van de gemiddelde leerling halverwege groep 3 (M = Medio) en AVI-E3 het leesniveau van de gemiddelde leerling eind groep 3 (E = Eind). Er zijn twee niveaus met een afwijkende aanduiding: AVI- Start voor beginners (gaat vooraf aan AVI – M3) en AVI- Plus dat aangeeft dat het leesniveau van de leerling hoger is dan het gemiddelde niveau van leerlingen aan het eind van groep 7 (volgt op AVI – E7). Daarnaast is het minstens zo belangrijk dat uw kind met plezier leest en geïnteresseerd is in het onderwerp. Laat uw kind daarom in een bibliotheek uitzoeken wat het zelf leuk vindt. Een boek waar een kind zin heeft, geeft de meeste kans op succes. Naast leesboeken met een verhaal, zijn er ook veel informatieve boeken over allerlei onderwerpen te leen. Als er in de klas over een bepaald thema wordt gewerkt, kunt u met een kind gericht een informatieboek hierover uitzoeken.
Verdiept u zich in de verschillende soorten lezen
Het leesonderwijs op de basisschool wordt ingedeeld in voorbereidend, aanvankelijk en voortgezet lezen. Het voorbereidend lezen vindt plaats in groep 1 en 2. Het echte ‘leren lezen’, ook wel aanvankelijk lezen, gebeurt vooral in groep 3. Over het algemeen spreekt men vanaf groep 4 van voortgezet lezen. Daarbij wordt het accent gelegd op het vlot lezen en het begrijpend lezen. Bij het laatste gaat het erom dat een leerling ook ‘snapt wat er staat’. Studerend lezen gaat nog verder. Vanaf groep 7 leren kinderen informatie te verwerven door het lezen van teksten. Het is de bedoeling dat een kind de informatie uit een tekst zelfstandig kan verwerken voor een spreekbeurt, werkstuk of proefwerk. Goede leesouderhulp kan het rendement van het leesonderwijs vergroten Vraagt u gerust aan de leerkracht met welke soort lezen uw kind zich op dit moment bezig houdt en hoe u daarbij kunt helpen.
Laat zien dat boeken erbij horen
De houding van ouders ten opzichte van lezen is heel belangrijk. Door zelf regelmatig met uw kind naar de bibliotheek of boekwinkel te gaan geeft u uw kind het belang van boeken en van lezen mee. Tijdens de kinderboekenweek (tweede week oktober) worden er in de bibliotheek en de boekwinkel uiteenlopende activiteiten voor kinderen georganiseerd. De kinderboekenjury stelt leuke prijzen beschikbaar voor kinderen die mee doen aan de kinderboekenjury. Dit kan een goede motivatie zijn uw kind hieraan mee te laten doen.
Populaire boeken komen ook steeds vaker op de markt als luister-cd. Bijvoorbeeld tijdens lange autoritten kan het een plezierige onderbreking zijn hier gezamenlijk naar te luisteren. En ook samen met uw kind de verfilming van een boek bekijken kan een leuke activiteit zijn.
Zoek hulp als uw kind moeite houdt met lezen
Juist als uw kind moeite heeft met lezen is het belangrijk te blijven lezen, want ‘lezen leer je door te lezen’. Belangrijk hierbij is dat u uw kind niet onder druk zet, maar een ontspannen sfeer weet te creëren. Zorg dat het (samen) lezen voor uw kind iets plezierigs is. Moedig als ouder uw kind tijdens het lezen aan en geef een complimentje als het goed gaat. Het kind ervaart hierdoor dat het lezen lukt en krijgt meer zelfvertrouwen. Er zijn ook speciale samen leesboeken verkrijgbaar. Deze boeken bevatten afwisselend tekst voor een beginnende (het kind) en een gevorderde lezer (bijvoorbeeld de ouder). Laat uw kind vooral teksten lezen over onderwerpen die het interesseert of waar het veel van afweet. Houd ook contact met (de leerkracht van) de school over de leesontwikkeling van uw kind. Treedt er weinig of geen verandering in de leesvaardigheid van uw kind op, schakel dan samen met de leerkracht de intern begeleider in. En vraag op school naar het protocol leesproblemen en dyslexie.
Ralfilezen
Op school lezen we met kinderen die dyslectisch zijn of waar het lezen moeizaam op gang komt op deze manier. De methode werkt als volgt:
Kies een boek dat 1 of 2 AVI- niveaus hoger ligt, dan het AVI- niveau dat uw kind beheerst.
Als het kind niet verder komt dan AVI M3 is het helemaal belangrijk om een boek van een hoger AVI- niveau te nemen. Boeken op AVI start of M3 niveau zijn vaak moeilijk te lezen, doordat ze in een soort telegramstijl zijn geschreven. Door de veelvuldige korte woordjes, bieden ze een kind vaak weinig houvast. Boeken op AVI E3 niveau of hoger bieden ook interessantere verhalen en de context geeft meer houvast bij het lezen van moeilijker woorden. Bij deze methode gaat het erom dat het kind vloeiend leest. Het kind hoeft niet snel te lezen, als het maar op toon leest en als de zinnen maar vloeiend gelezen worden. Kies een stuk tekst. Begin met een halve bladzijde en bekijk hoe dit werkt. Gaat het lezen moeilijk, neem dan een korter stukje. Gaat het goed, lees dan een langer stuk.
Stap 1: voorlezen
De ouder leest het stuk niet te snel, maar vloeiend voor. Het kind wijst het woord, dat gelezen wordt, bij.
Stap 2: koorlezen
Daarna lezen ouder en kind de tekst samen hardop (koorlezen). De ouder praat zachtjes, en vooral ondersteunend. Het kind wijst met de vinger het woord bij. Als het lezen goed gaat, kan stap 2 overgeslagen worden. Ook als u het idee krijgt te veel in een schoolse sfeer te komen.
Stap 3: zelfstandig lezen met ondersteuning
Daarna leest het kind de tekst hardop voor. De ouder wijst bij en bepaalt daarmee het tempo waarin gelezen wordt. Het lezen moet vloeiend en op toon gaan. Als het kind aarzelt of hakkelt bij een woord, zegt de ouder het woord voor.
Het nut van voorzeggen
Het voorzeggen van het woord is erg belangrijk. Het tempo en het kind kan op toon blijven lezen. Dat geeft een veilig gevoel, omdat het kind zich gesteund voelt. Dat komt het zelfvertrouwen ten goede en daarmee ook het lezen.
Het voorzeggen is ook belangrijk, omdat het kind daardoor niet een verkeerd woordbeeld gaat plakken aan het woord. De volgende keer zal hij het eerder herkennen. Het kind een woord laten spellen heeft geen zin. Het houdt het lezen op, de vloeiendheid gaat uit het lezen. De volgende keer dat het kind het woord tegenkomt, zal het weer net zo hard gaan spellen.
Door het voorzeggen blijft lezen ontspannend. Het is erg belangrijk spanning te voorkomen.
Belonen
Aan het eind van de samenleessessie geeft de ouder positief commentaar: "Goed op toon gelezen", of "Bijna geen fouten gelezen", of "Dat heb je spannend voorgelezen".
Als een wat dikker boek gelezen wordt, kan de ouder het hoofdstuk uitlezen of een paar bladzijden verder lezen. Het boek wordt dan sneller uit gelezen en de spanning blijft er in.
Links
Links met sites waar op een verantwoorde manier kan worden gespeeld, geoefend en waar informatie kan worden gevonden voor werkstukken en spreekbeurten.
https://www.squla.nl/
https://spelling.nl/oefenen/
http://www.lereniseenmakkie.nl/
http://www.woordjesleren.nl
http://www.leerspellen.nl
www.onlineklas.nl (spelling, rekenen, taal en topografie)
www.kennisnet.nl (allerlei informatie over werkstukken en spreekbeurten maar ook bijvoorbeeld leerland geschikt voor groep 1, 2 en 3)
www.veiliglerenlezen.nl (spelletjes voor kinderen uit groep 3 die aansluiten bij onze methode)
www.wrts.nl (voor de oudere kinderen om online woordenlijsten voor nederlands of andere talen te maken en te oefenen)
Taalzee is een adaptieve webapplicatie voor het oefenen en meten van taalvaardigheden, geschikt voor het PO, VO, MBO en HBO. Taalzee is geschikt voor spelers vanaf 6 jaar uit groep 3, op het moment dat er met letters wordt begonnen.
In Taalzee moeten spelers de dieren in hun zee gezond houden door taalspelletjes te spelen. Taalzee bevat ruim 20.000 opgaven verdeeld over 11 verschillende taalspellen: Werkwoorden, Woord benoemen, Zinsontleden, Flits, Dictee, Woordvormen, Letterchaos, Goed gespeld?, Lezen, Woordenschat en Spreekwoorden.
De spelletjes in Taalzee zijn adaptief, dus elke leerling oefent op zijn eigen niveau. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van een innovatief adaptief systeem dat is ontwikkeld aan de Universiteit van Amsterdam. Na elk beantwoorde opgave wordt het niveau van de oefenstof automatisch aangepast. Dit maakt de succeservaring en uitdaging voor iedereen gelijk, waarmee Taalzee geschikt is voor zowel zwakke als goede leerlingen. Bovendien bevat Taalzee een grote variatie aan oefenstof, waardoor het programma zowel in het primair- als in het voortgezet- en hoger onderwijs ingezet kan worden.
Rekentuin is de grote broer van Taalzee waarmee op het eigen niveau gerekend kan worden.
http://www.surfsleutel.nl/doen.php?id=7 (leuke rekenspelletjes)
Early Bird: www.earlybirdie.nl
Peuterspeelzaal: www.kinderspeelzaalvoorschoten.nl
Naschoolse opvang: www.kindex.nl
CJG Voorschoten: www.cjgvoorschoten.nl
Passend onderwijs regio Leiden: www.pporegioleiden.nl
Norlandia
Bachlaan 2
2253 BA Voorschoten
Tel.: 071-5791960
www.KindeX.nl
Norlandia BSO Starrenburg
Ter Lips 1a
Voorschoten
Tel. 071 – 5613120
Norlandia BSO Park Allemansgeest
Multatulilaan 4
Voorschoten
Tel: 071-5610010
